The Petrified Forest (1936)

Θ

α ξεκινήσω θέτοντας το ερώτημα που θα επαναλάβω και στο τέλος. Τι κάνεις; Όταν είσαι κάποιας άλλης τάξης, όχι ανώτερης ούτε καλύτερης, απλώς μιας άλλης τάξης όμως αργοπεθαίνεις κάθε μέρα αιχμάλωτος μιας μαρτυρικής συνθήκης… τι κάνεις;

Αν όλα τα πλαίσια μέσα στα οποία μεγάλωσες και εξακολουθείς να υπηρετείς, σε έχουν προετοιμάσει όχι για ζωή αλλά για θάνατο, είναι η έξοδος από τούτη τη συνθήκη προδοσία ή οφειλή απέναντι στον εαυτό σου; Ίσως το μοναδικό φιλοσοφικό ερώτημα είναι τελικά, ‘ποια είναι η θέση μου σ’αυτόν τον κόσμο;’ Και βέβαια, όσα έπονται… πώς θα την ανακαλύψω; πότε θα πάψω επιτέλους να είμαι ξένος σε αυτό που ζω και θα επιχειρήσω τη μεγάλη έξοδο προς αυτό το σύμπαν στο οποίο αληθινά ανήκω;

Στην έρημο της Αριζόνα, στη μέση του πουθενά, μέσα σε ένα βενζινάδικο - εστιατόριο, συναντώνται μέλη μιας ετερόκλητης συντροφιάς. Οι ζωές τους διασταυρώνονται μέσα από τις αλληλουχίες άγνωστων συμπαντικών δράσεων που τέμνουν τις τροχιές των ανθρώπων. Είναι μια συνάντηση με μεγάλη ένταση, πυκνότητα συναισθημάτων, οριακές συμπεριφορές. Η νεαρή κόρη του ιδιοκτήτη του βενζινάδικου με την ευγενική ψυχή και το βλέμμα σε κάποια άλλη πραγματικότητα, ο περιπλανώμενος ταξιδιώτης με τις παράξενες ιδέες και την γοητευτική προσωπικότητα, ένας γκάνγκστερ με τη συμμορία του και κάποιοι ακόμα… Κι εκτός από τους ζωντανούς υπάρχουν και οι νεκροί… ο Φρανσουά Βιγιόν, ο μεσαιωνικός ‘καταραμένος’ ποιητής που οι στίχοι του αποτελούν υπόβαθρο αλλά και καμβά για την εκδίπλωση της ιστορίας.

Κι ακόμα παραπέρα, η ίδια η φύση… μεταλλαγμένη… ένα Απολιθωμένο Δάσος που με την κολοσσιαία συμβολική του αγκαλιάζει σχεδόν κάθε ανάσα των ανθρώπων αυτής της περιοχής και της έκτακτης μάζωξης. Τα δέντρα που κάποτε ήταν… οι ταυτίσεις με μια τέτοια θλιβερή μοίρα είναι σχεδόν αυτοματικά αναδυόμενες.

Οι εξαιρετικοί διάλογοι, το πολύ προχωρημένο κείμενο για την εποχή του, το ‘πριόνισμα’ του αμερικάνικου ονείρου που σχεδόν το ‘ακούς’ σε κάθε σκηνή, οι υποδειγματικές ‘κεντημένες’ ερμηνείες, η ατμόσφαιρα, η οικονομία και ο ρυθμός, όλα συντελούν στην δημιουργία ενός ολόκληρου μικρόκοσμου από ματαιωμένα όνειρα, κυνισμό, αφέλεια, αγωνία και ελπίδες που αχνοφαίνονται και δεν έχουν ακυρωθεί ακόμη μέσα στον μεγάλο και απέραντο κόσμο που δεν φοβίζει με το απροσμέτρητό του περισσότερο από την έλλειψη οξυγόνου μέσα στην πνιγηρή συνθήκη.

Μα το ερώτημα που αισθάνεσαι να ανασαίνει το κάθε τι εκεί μέσα είναι απλό… και βασανιστικό σαν πονοκέφαλος που δεν περνάει με τίποτα… τι κάνεις; Όταν ανήκεις σε μιαν άλλη τάξη, δέσμιος μιας αρρωστημένης, τοξικής συνθήκης που έμαθες να λες ‘ζωή’ αλλά σου απομυζά όλη την ικμάδα και το ψυχικό σου ιχώρ… τι κάνεις;