ο Έργο επιτελείται κατά στάδια. Έχει αναβαθμούς. Και απαιτεί
χρόνο. Χρόνο και μελέτη. Μελέτη και υπομονή. Υπομονή και… ψυχραιμία. Ένα
σύντομο αφήγημα θα διαλύσει τα νέφη της απορίας.
Ένας καλός
φίλος, σε μακρινές εποχές, συνήθιζε να διαβάζει ένα απόσπασμα από τη Γραφή κάθε
απόγευμα και έπειτα, σε έξαλλη κατάσταση, εκσφενδόνιζε το βιβλίο του προς οιαδήποτε
κατεύθυνση. Μια μέρα μού τηλεφώνησε κατά τις 7.00. Για την ακρίβεια με ξύπνησε.
«Σε
ξύπνησα;», με ρώτησε επαναλαμβάνοντας την ίδια περιττολογία που χαρακτηρίζει
όλους μας για να καταπολεμήσουμε την αμηχανία.
«Τι
σημασία έχει; Τώρα έγινε», του είπα. «Συμβαίνει κάτι;»
«Κερνάω
καφέ»
«Σε
λίγο πάω στη δουλειά», του είπα. Λάθος. Ήταν Κυριακή. Ο φίλος μου κι εγώ λοιπόν,
σε λιγότερο από μια ώρα καθόμασταν ολομόναχοι σε καφέ του Πειραιά με την κοπέλα
που πήρε παραγγελία να μας στραβοκοιτάζει.
«Μου
κάνει εντύπωση», του είπα μετά την πρώτη γουλιά και με κάποια νεύρα για το
βίαιο ξεσηκωμό μου Κυριακάτικα.
«Τι
πράγμα;»
«Η
επιμονή σου με την Αγία Γραφή… αφού ό,τι διαβάζεις σε εκνευρίζει… γιατί δεν την
παρατάς;»
«Αυτή
θα ήταν μια ήττα που δεν θα την επέτρεπα να μου συμβεί», είπε. Ήταν και αυτός αρπαγμένος.
Για άλλους λόγους.
«Δεν
φταίει η Γραφή», του είπα και τον φούντωσα περισσότερο.
«Τι
φταίει;»
«Εσύ»
Τον είδα
να κουνάει το κεφάλι του.
«Χτες ας
πούμε… τι έγινε;»
«Χτες
τα πήρα πολύ άγρια… έφτασε η Γραφή απέναντι, στη γειτόνισσα», είπε και
ανακάθισε.
Χαμογέλασα.
«Τι
γελάς; Της χτύπησα το κουδούνι βραδιάτικα… ευτυχώς δεν με παρεξήγησε… είχε προσγειωθεί
στο μπαλκόνι της»
«Ευειδής
η γειτόνισσα;», τον ρώτησα με νόημα.
«Μια
χαρά. Και νεοτάτη»
«Άρα
κάνεις και γνωριμίες…», είπα και ο εκνευρισμός του πήρε φωτιά.
«Θα σου
πω τώρα τι κάνω πρωινιάτικα και σένα»
«Καλά…
εντάξει… ας επιστρέψουμε στο θέμα μας. Τι προκάλεσε την οργή σου;»
Ο φίλος
μου ήπιε όλο τον υπόλοιπο καφέ του, παρήγγειλε δεύτερο και άρχισε να μου ιστορεί.
«Με
τάραξε αυτή η… συνάντηση του Ιησού με τη Χαναναία… τα θυμάσαι το περιστατικό…
από τον Ματθαίο…»
Του
έγνεψα καταφατικά.
«…το
διάβαζα, το ξαναδιάβαζα… πόσο πολύ τα είχα πάρει… οι Εβραίοι από πάνω κι εμείς
από κάτω… δεν το αντέχουν, με νιώθεις φίλε; Δεν το αντέχουν ότι εμείς ήμασταν
και είμαστε οι από πάνω… και παρουσίασαν την ειδωλολάτρισσα γυναίκα να ικετεύει
τον Ιησού να θεραπεύσει την κόρη της… κι αυτός την αποκάλεσε ‘ψωριάρικο σκυλί’…
ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων… ‘δεν χαραμίζω τα θαύματα για τους κωλο-έλληνες’, της
πέταξε στη μούρη… εκεί ήταν που πήγα να πετάξω τη Βίβλο για πρώτη φορά…
αποφάσισα όμως να περιμένω… ε, στο τέλος δεν άντεξα… το κέρατό μου…»
Η
αλήθεια είναι ότι δεν τον είχα ξαναδεί τόσο οργισμένο το φίλο μου… το σκηνικό
μού φάνηκε προς στιγμήν εντελώς σουρεαλιστικό… να θυμώσεις για ένα περιστατικό
που ‘συνέβη’ κάποτε, δυο χιλιάδες χρόνια πριν σε κάποια περιοχή έξω από την
Ιουδαία ανάμεσα στον Ιησού και μια άγνωστη γυναίκα… εντελώς τρελό μού φάνηκε
για μια στιγμή… όμως μετά άρχισα να το βλέπω διαφορετικά.
Τα
πνευματικά ζητήματα δεν έχουν ηλικία. Η αλήθεια δεν έχει ηλικία. Η ζωή δεν έχει
ηλικία. Ούτε ο θάνατος.
Γιατί
θυμώνουμε με τα πνευματικά ζητήματα; Γιατί κάνουμε ‘συναισθηματικές αναγνώσεις’
ενώ θα έπρεπε να κάνουμε πνευματικές.
«Αν δεν
πάψεις να βλέπεις τη Γραφή σαν το μπεστ-σέλλερ του μήνα ή του χρόνου και δεν
αρχίζεις να ‘αποστασιοποιείσαι’ αυτά θα παθαίνεις», του είπα ξαφνικά και τον
έκανα να σιωπήσει, να ακινητήσει με την κούπα καφέ στο χέρι.
«Τι
θέλεις να πεις;», με ρώτησε με χαμηλωμένο τόνο φωνής.
«Θέλω
να πω ότι διαβάζεις συναισθηματικά και ανάλογα ερμηνεύεις. Αν δεν κατανοείς το ‘συναισθηματικά’
ας το διατυπώσω διαφορετικά. Διαβάζεις ως αναγνώστης που θέλει να ‘πάρει θέση’,
να βρει ήρωα να ‘ταυτιστεί’, να ελευθερωθεί μέσω του ήρωα… αυτή δεν είναι
μελέτη ενός ιερού κειμένου, είναι κάποιο τεύχος του Λούκυ-Λουκ… και χωρίς να σε
διασκεδάζει κιόλας… γι αυτό θυμώνεις… Έλληνες εναντίον Εβραίων… στη Βίβλο
κερδίζουν οι Εβραίοι, δεν έχεις καμιά ελπίδα… πάρτο απόφαση… κι ας υπάρχουν
εδάφια που δήθεν ‘σημαίνουν’ το αντίθετο… κι εσύ κάνεις μια ιδεολογική
ανάγνωση, βουτάς με όλο σου το πάθος και πιάνεις τον Ιησού από το λαιμό επειδή
μίλησε άσχημα στη Χαναναία… δεν κάνουμε δουλειά έτσι…»
Ο φίλος
μου ολοκλήρωσε και τον δεύτερο καφέ του… σιωπηλός όμως. σκεφτόταν.
‘Ώστε
αυτό κάνω λοιπόν… ταυτίζομαι’
«Είμαστε
παιδιά της εικόνας, του κινηματογράφου… ό,τι ξέρουμε το μάθαμε πρώτιστα από τις
εικόνες και έπειτα από την προσωπική μας εμβύθιση στο βάθος των γεγονότων… δεν
λειτουργούσαν έτσι κάποτε τα πράγματα… κάποτε οι άνθρωποι μάθαιναν δια της ακοής
όχι δια της οράσεως… σήμερα δεν αρκεί καν η εικόνα… είμαστε οι πιο έξυπνοι
ηλίθιοι της ιστορίας… πολύπλοκοι στη διαδικασία και ρηχοί στην ουσία… με άλλα
λόγια…»
«Με λες
ηλίθιο;» με ρώτησε δήθεν ενοχλημένος.
«Έξυπνο
ηλίθιο… έχει διαφορά. Αυτό λοιπόν που πρέπει να κάνεις…»
«…είναι
να το πάρω αλλιώς!», είπε ξαφνικά σα να φωτίστηκε.
«Ακριβώς!
Κάποιος που μελετά την ελληνική μυθολογία βιάζεται να βγάλει συμπεράσματα… ο
Δίας ήταν ατακτούλης και άπιστος, η Ήρα γκρινιάρα και σκρόφα, ο Άρης ήταν ο Ράμπο
και η Αφροδίτη η… τέλος πάντων πρωί πρωί… τι θα του έλεγες αυτού του ανθρώπου; Ήταν
οι Έλληνες άραγε τόσο ολιγόνοες ώστε να θυσιάζουν στα σχήματα, στις μορφές και
στα είδωλα; Αυτή τη θεώρηση υιοθετούμε για τους προγόνους;»
«Με μια
πρώτη ανάγνωση όμως αιφνιδιάζεσαι… πρέπει να το παραδεχτείς…», μου αντιγύρισε
ξεθαρρεμένος.
«Είσαι
στο μονοπάτι της πνευματικής αναζήτησης χρόνια φίλε μου… πώς καταδέχεσαι να
αρκείσαι στην ‘πρώτη’ ανάγνωση; Και να με ξυπνάς πρωί πρωί με τη δροσούλα για
να σου εξηγώ τα αυτονόητα;»
Ο φίλος
μου έκανε μια χειρονομία ‘συγνώμης’. Ύστερα έπεσε και πάλι σε στοχασμό.
«Και
πώς γίνεται να μη θυμώνει κανείς;»
«Να
θυμώνεις… αλλά όχι συναισθηματικά… πνευματικά. Πάει να πει να επιστρέφεις στον
τόπο του εγκλήματος όπως κάθε καλός ‘ντετέκτιβ’… ‘θα το βρω το κλειδί’ να λες ‘τσαντισμένος’…
με τον εαυτό σου όμως… το μυαλό δουλεύει, η ψυχή επαναστατεί, η καρδιά χτυπά
δυνατά… είσαι σε κίνηση, σε συναγερμό… όλα συνεργάζονται εντός σου… κι όλη
τούτη την ενέργεια που σπατάλησες στην εξαλλοσύνη και το θυμό την παροχετεύεις
σε άλλο κανάλι πλέον… και πυροδοτείς τον μυητικό στοχασμό…»
Έπεσε
σιωπή.
«Άλλο
καφέ;»
Τον
είδα να μού χαμογελά συνωμοτικά.
«Το
παράκανες μου φαίνεται… σε όλα υπερβολικός!»
«Μου
αρέσει να μιλάμε… γι αυτό…»
«Ας σηκωθούμε
να περπατήσουμε καλύτερα… έχουμε να πούμε κι άλλα. Είπες θα κεράσεις… δεν βλέπω
να βγάζεις το πορτοφόλι», είπα και σηκώθηκα από την καρέκλα.
