Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2015

Μαλιγκρίς...



Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΑΛΙΓΚΡΙΣ

Η γραφή του Κ. Α. Σμιθ είναι αυτή που μου αρέσει. Παλιομοδίτικη ίσως και πιθανώς ‘ξεπερασμένη’ αλλά δεν με ενδιαφέρει καθόλου. Γιατί είναι αυτό ακριβώς που με γοητεύει. Εδώ βρισκόμαστε στον πυρήνα της Λαβκραφτιανής ‘σχολής’ και φυσικά έχουμε να κάνουμε με τις ποιότητες και τα αρώματα της μεγάλης και ισχυρής γκόθικ παράδοσης, των ατμοσφαιρικών περιγραφών, των μυθικών βασιλείων, των φοβερών μάγων, των πανάρχαιων αρχετύπων… διαβάζοντας συγγραφείς όπως ο Κ. Α. Σμιθ είναι σα να γυρνάς στο ‘γενέθλιο’ τόπο σου, είναι σα να ξαναβαφτίζεσαι στο νερό από τις πρωτοπηγές των εννοιών και των λέξεων ακόμα… Όλα εδώ είναι όπως τα θυμάσαι από παιδί, όπως περιμένεις να τα βρεις αν τα έχεις αφήσει για να περιπλανηθείς στις νεότερες σχολές, στις ‘μοντέρνες’ αντιλήψεις… Μην ξεχνάμε όμως ότι το υπερφυσικό και το αρχέγονο δεν μοντερνίζονται, δεν ‘εκσυγχρονίζονται’, δεν αλλάζουν… οι φόρμες διαφέρουν και η ματιά από γενιά σε γενιά. Όμως ο πυρήνας παραμένει ο ίδιος. Και στη γραφή ανθρώπων όπως ο Κ. Α. Σμίθ είσαι οπωσδήποτε στον αρχικό πυρήνα.
Μα και τον ίδιο τον Κ.Α. Σμιθ, ομολογώ θα ήθελα πολύ να τον γνωρίσω. Θα περίμενα να τον ανταμώσω μια κρύα χειμωνιάτικη βραδιά, σε ένα ‘βαρύ’ σαλόνι με μεγάλες πολυθρόνες, χειροποίητα χαλιά, ελαφρώς φθαρμένα και αναμμένο τζάκι, απαραιτήτως. Με έναν ιππότη του μεταφυσικού τρόμου όπως ο συγγραφέας μας, με φυσική ευγένεια και έμφυτη μελαγχολία, θα μπορούσα να αφεθώ ευχάριστα για να μην πω με απληστία, σε ένα μαγικό ταξίδι αφηγήσεων σε άλλες διαστάσεις και άλλους κόσμους… αλλόκοσμους… 
Ο Κ.Α. Σμιθ (1893-1961) δεν έγινε πλούσιος ούτε διάσημος από τις ιστορίες του -50 δολάρια του έδιναν οι εκδότες για κάθε ιστορία του κι αυτά στην καλύτερη περίπτωση. Και θα παρέμενε άγνωστος και ξεχασμένος αν δεν φρόντιζε για τα κείμενά του η πλούσια σύζυγός του με την οποία έζησε μονάχα τα τελευταία εφτά χρόνια της ζωής του. Εκείνη – συμβαίνει πολύ συχνά – πάλεψε μετά το θάνατό του να προωθήσει τα διηγήματά του, να κάνει γνωστή τη γραφή του, να αποκαταστήσει τον Κ.Α. Σμιθ  ανάμεσα στους μεγάλους συγγραφείς του Φανταστικού (Χ.Λ. Λάβκραφτ, Ρ. Χάουαρντ, Ντάνσανι, κ.α.). Και μάλλον τα κατάφερε.
Η ευγενική και μελαγχολικά απόμακρη φύση του συγγραφέα ταιριάζει απόλυτα με τον ‘ψυχισμό’ των έργων του. Και το συγκεκριμένο διήγημα είναι απολύτως χαρακτηριστικό αυτής της αχνίζουσας και ομιχλώδους γραφής.
Και είναι και από τα αγαπημένα μου… 






















Κλαρκ Άστον Σμιθ, Ο θάνατος του Μαλιγκρίς

The Death of Maligris, πρώτη έκδοση Weird Tales, 1934

(Το ταξίδι του βασιλιά Γιουβόραν και άλλα διηγήματα)

Μετ: Θωμάς Μαστακούρης
Εκδ. ΑΙΟΛΟΣ, 2010
 


Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2015

Μέδουσες





Κάτι λείπει εδώ…

Κάτι που φοβάται να υπάρξει…

Κοιτάμε μέσα απ’το γυαλί του ενυδρείου τα πλάσματα με τα πτερύγια… τον κόσμο εκείνο που απλώνεται μακριά… και είναι εχθρικός… δεν τον αναγνωρίζουμε… είναι όμορφος και ξένος…

Και μέσα μας γεμίζει το απεριόριστο με κάτι ψηλαφητό… με κάτι που μοιάζει με εσωτερική μέδουσα με ίνες που μας μαστιγώνουν και πονάμε… κάτι σαν ζελές που πάλλεται, ανασαίνει ανεξάρτητα από εμάς, ζει βυθισμένο στα αρχαία του βάθη… και που και που αναδύεται, μας ενοχλεί, μας πονά και μετά χώνεται πάλι στην άβυσσό του…

Ξαφνικά, όλα μάς μιλούν για εκείνο που κάποτε ήμασταν και τώρα το χάσαμε… το χάσαμε για πάντα…

Η νοσταλγία μάς πλημμυρίζει όπως η πλημμυρίδα… αυτό που ήμασταν κάποτε

Αυτό που χάσαμε για πάντα…

Όμως, είμαστε ακόμη ικανοί να κοιτάζουμε… ίσως κάποτε να μάθουμε να βλέπουμε… κάποτε όμως, όχι ακόμα.

Μα είμαστε ικανοί να κοιτάζουμε. Μέσα απ’το γυαλί του ενυδρείου. Τα αλλόμορφα πλάσματα με τα άδεια μάτια και τα μεγάλα σκοτεινά πτερύγια… κολυμπούν στο αμνιακό υγρό της Ύπαρξης και δεν φοβούνται… ή κι αν φοβούνται σιωπούν, εργάζονται το επόμενο λεπτό, την ίδια τη μακάβρια και υπέροχη στιγμή που ζουν… χωρίς το χρόνο… χωρίς το τσεκούρι της μνήμης… χωρίς το μαχαίρι της ελπίδας…

Εκεί εμείς δεν θα μπορέσουμε να ξαναγυρίσουμε… δεν έχει σημασία… αυτό που ήμασταν τότε, έφυγε… κάποιες ποιότητες σαν μακρινή αύρα έρχονται στο στόμα μας και είναι γεύσεις γλυκόπικρες, παράξενες.

Ευτυχώς, μένουν για λίγο. Αρκεί να πλύνουμε το στόμα μας με τη σκέψη και όλα καθαρίζουν…

Γυρνάμε το βλέμμα απ’το μονότονο θέαμα των πλασμάτων που πλησιάζουν το γυαλί για μια στιγμή και ύστερα συνεχίζουν την περιπλάνησή τους και απομακρυνόμαστε…

Αυτό δα το μάθαμε καλά.

Αιώνες τώρα…

Να απομακρυνόμαστε

Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2015

ΕΓΩ, ΤΟ… ΚΑΘΑΡΜΑ…




Δεν χρειάζεται λοιπόν καμιά προσπάθεια. Ούτε να είσαι αντι-μοναρχικός, ούτε να έχεις μελετήσει πολλά ούτε να κόβει ο νους σου πέρα από το μέσο όρο. Καμιά τέτοια αγωνία… απλά να διαβάσεις… απλή ανάγνωση. Τίποτε άλλο.
Και να έχεις και γερό στομάχι. Βασικό αυτό.
Η κυρία Cynthia HarrodEagles, συνέγραψε το πολυσέλιδο αυτό πόνημα ως βιογραφία της Βασίλισσας Βικτωρίας. (I, Victoria, 1994). Πραγματικά κοπιώδης εργασία με ενδιαφέρουσα ροή και αν μη τι άλλο φιλότιμη αποτύπωση – από την πλευρά εκείνη – μιας ολόκληρης εποχής. Γραφή σε πρώτο πρόσωπο, ημερολογιακή, άρα εύπεπτη και… καλοκαιρινή. Πολλές πληροφορίες, άχρηστες κάμποσες απ’αυτές αλλά, εντάξει, πάμε πάσο. Αλλού είναι το θέμα.
Ακόμα και ουδέτερος και ‘ψύχραιμος’ αναγνώστης να είσαι –κάτι που δεν χαρακτηρίζει εμένα, ευτυχώς- κάποια στιγμή θα αγανακτήσεις. Διότι δεν γίνεται να εμποδίσεις τον γαστρικό ίλιγγο που σου προκαλεί σε αρκετές σελίδες ‘αυτό’ το… πράγμα (χωρίς εισαγωγικά) που ήταν τόσο η συγκεκριμένη βιογραφούμενη όσο και οι λοιποί εστεμμένοι και αριστοκράτες και όλο το σκουπιδαριό των ανακτορικών αιθουσών και διαδρόμων της εποχής…
Οι αντιλήψεις τους, το βλέμμα τους για τους… υπόλοιπους ανθρώπους (ιδιαιτέρως τις ‘κατώτερες τάξεις και τα αποβράσματα’) και τη ζωή, τη νοοτροπία τους. Δεν μπορείς αληθινά κάποια στιγμή να αντισταθείς στον πειρασμό να εκτοξεύσεις το χοντρό βιβλίο στον απέναντι τοίχο βρίζοντας και βλαστημώντας. Και αχνίζοντας!
Ε, μετά το ανασηκώνεις, το ξανανοίγεις για να το τελειώσεις. Αχνίζεις μεν αλλά θέλεις και να το ζήσεις ως το τέλος.
Καλό όμως είναι κι αυτό. Να διαβάζουμε για τα καθάρματα αυτά που και σήμερα στη Γηραιά Αλβιόνα τρώνε πίνουν και κοπρίζουν και ο κόσμος κάτω απ’τα μπαλκόνια τους αλαλάζει και πανηγυρίζει και τρελαίνεται… Το κάνουν για ‘τουριστικούς’ λόγους, η γνωστή ελεεινή τεκμηρίωση και δικαιολόγηση μιας αθλιότητας.
Μην ξεχνάμε και τους ‘δικούς μας’ κόπρους που επί ενάμιση αιώνα μάς είχαν στρογγυλοκαθίσει στο σβέρκο (με μικρά φωτεινά διαλείμματα που τους είχαμε διώξει). Να μην τους ξεχνάμε καθόλου παρακαλώ.
Και αν δεν ξέρουμε, να μάθουμε. Να διαβάζουμε για να μαθαίνουμε.
Παραθέτω μόνο δυο μικρά φωτογραφημένα αποσπάσματα από το βιβλίο αυτό –που ομολογώ τυχαία έπεσε στα χέρια μου- και ζητώ την επιείκεια όλων για την ποιότητα των εικόνων… δεν είναι εκεί όμως η ουσία…

Στο πρώτο, τα αιτήματα για «γενίκευση του δικαιώματος της ψήφου σε όλον τον άρρενα πληθυσμό άνω των 20, μυστική ψηφοφορία, ίσες εκλογικές περιφέρειες κ.α.» χαρακτηρίζονται αμέσως «παράλογα ή απευκταία»! Τα οποία μάλιστα… ξεσηκώνουν την κατώτερη τάξη και την εμπλέκουν σε… φασαρίες!
Ανάγλυφα όμως αποτυπώνεται ο ελεεινός κυνισμός της σάπιας αριστοκρατίας από την αποστροφή του ‘αγαπημένου’ της βασίλισσας λόρδου Μ.: «Το μόνο που επιζητούν οι φτωχοί είναι να έχουν να φάνε αρκετά και να πιούνε λίγο περισσότερο από αρκετά»!

Χαρακτηριστική και η (μοναδική σε όλο το βιβλίο) αναφορά στην Ελλάδα και τον 'διεφθαρμένο' μονάρχη της!





Ακόμη ένα… πολύ ενδιαφέρον… (όπου Αλβέρτος είναι ο… βασιλικός σύζυγος)
Όλο ετούτο το απόσπασμα είναι μνημείο… αηδίας!

Αναρωτιέται η ‘καλή βασίλισσα και τόσο αγαπητή’ για τους εξαθλιωμένους υπηκόους της που ζουν σε τρώγλες τόσο κοντά στο ανάκτορο του Μπάκιγχαμ… αφού είναι τόσο στριμωγμένοι στα χαμόσπιτά τους, γιατί… δεν κοιμούνται στο πάτωμα να κάνουν περισσότερο χώρο στο σπίτι!
Και η… συνειδησιακή έγερση του γελοίου Αλβέρτου δεν είναι τόσο για τη φρίκη της εξαθλίωσης της εργατικής τάξης αλλά… για το ότι δεν είναι καθωσπρέπει να στριμώχνονται τόσοι πολλοί σε μικρό χώρο!!!!…

Εκεί ήταν που πέταξα το βιβλίο στον τοίχο και μετά… το έψαχνα…

Και πλήθος άλλων παρόμοιων αποσπασμάτων… πλήθος ως η άμμος της θαλάσσης!

Έστω!







Cynthia HarrodEagles:  I, Victoria (1994)
Ωκεανίδα, 1996
Μετ: Αθηνά Δημητριάδου