«Ἔρως ἀνίκατε μάχαν»
Σκόρπιες σκέψεις περὶ τῆς πολεμικῆς φύσεως τῆς Ἀφροδίτης.
Ὁ Ἔρως εἶναι ἡ ὑπερτάτη πολεμικὴ δύναμις τοῦ σύμπαντος, διότι τὸ βαστᾷ αἰωνίως ἑνωμένο, διαλύοντας καὶ ἀναμορφώνοντας ἀείποτε τὰ πάντα ἐντός του. Ὅ,τι δὲν ἀντέχει, ἢ ἔχει παίξει τὸν ῥόλο του, παρασύρεται ἀπὸ τὸ κῦμα τοῦ ὀλέθρου ὥστε νὰ ἀναδομηθῇ καὶ ὅ,τι ἀξίζει ἀναβαθμίζεται σὲ κάτι νέο καὶ ὑψηλότερο. Τίποτα δὲν χάνεται ἀμετάκλητα. Τούτη τὴν πανίσχυρη καὶ βεβαίως θαυματουργικὴ ῥοὴ μόνον τὰ συγκροτημένα Ἐγὼ δύνανται νὰ ἀντέξουν, καὶ τὰ ἀντιστοίχως πανίσχυρα μὲ αὐτὴν νὰ χρησιμοποιήσουν. Διότι σκοπὸς εἶναι ἡ χρῆσις τῆς ἐρωτικῆς δυνάμεως μὲ στόχο τὴν ἀναδημιουργία καὶ τὴν διάταξι, ἔτσι ὥστε ὁ Κόσμος νὰ παραμένῃ κόσμος, στολίδι δηλαδή, καὶ νὰ μὴν ξεπέσῃ στὴν προτέρα κατάστασι χάους καὶ ἀναρχίας. Οἱ ψυχὲς τῶν ὄντων ἀποτελοῦν τοὺς κοσμικοὺς στρατιῶτες ὅπου καλοῦνται κατὰ ζεύγη νὰ φέρουν εἰς πέρας τούτη τὴν διαδικασία, τὸν πολεμικό τους ἀγῶνα, μέσῳ τῆς ἐρωτικῆς μυητικῆς πορείας, σὲ τρία πεδία: Πρῶτον, ἡ ἐπίτευξις τῆς ἐσωτερικῆς ἁρμονίας τοῦ ὄντος. Δεύτερον, ἡ ἐπίτευξις ἁρμονίας ἐν κοινωνίᾳ μὲ τοὺς ὁμοίους του. Τρίτον, ἡ ἐπίτευξις ἁρμονίας, τῆς κοινωνίας προσώπων πλέον, μὲ τὸ ὅλον τοῦ κόσμου. Τοῦτον τὸν τριπλὸν ἀγῶνα θὰ μπορούσαμε, ὄχι ἀβάσιμα νομίζω, νὰ ἑρμηνεύσουμε ὡς πολιτισμό· ὁ ὁποῖος πολιτισμὸς φυσικὰ εἶναι τρόπος, πράττειν καὶ ποιεῖν, καὶ ὄχι ἰδεολογίες ἢ τεχνολογίες, ἀντιθέτως δὲ ὅπως μοῦ φαίνεται ἐξ ὁλοκλήρου τρόπος τοῦ κοινωνεῖν, σχέσεις.
Σκοπὸς λοιπὸν τοῦ ἀνθρώπου, νὰ μιλήσω γιὰ τὴν φυλή μας, εἶναι τὸ νὰ τακτοποιήσῃ, νὰ γεωμετρήσῃ, τὸν ἑαυτό του καὶ τὸν πέριξ αὐτοῦ κόσμο, ὥστε καὶ ὁ Κόσμος, μὲ τὴν σειρά του, νὰ τὸν ἀναβαπτίσῃ μέλος θειοτέρου γένους μὲ μεγαλύτερη εὐχέρεια χρήσεως τῆς ἐρωτικῆς δυνάμεως, μία πορεία ὅπου στὸ τέλος τῆς διαδρομῆς, καὶ μέσῳ συνεχομένων ἀλλαγῶν τῆς ψυχονοητικῆς δομῆς τοῦ ὄντος, ὁδηγεῖ στὴν θέωσι. Οἱ ἀδύναμοι ὅμως ἢ μὴ ἕτοιμοι χαρακτῆρες ἀδυνατοῦν νὰ ἀνταπεξέλθουν στὸ κοσμικὸ καὶ προσωπικό τους καθῆκον καὶ μὲ τρόπον ἀδέξιο χειρίζονται τὴν δύναμι. Εἶναι ἐξόχως δύσκολο νὰ δαμάσῃς καὶ νὰ χαλιναγωγήσῃς τὴν ἄγρια ῥοὴ τῶν ἐρωτικῶν ὑδάτων καὶ νὰ ἱππεύσῃς τὸ κῦμα τους, ἐπιλέγοντας συνειδητὰ τὸν παραπάνω τελικὸ προορισμό. Τὸ κλειδὶ κρίνω πὼς εἶναι ἡ διοχέτευσις τῆς δυνάμεως ὅπου χαρίζει ὁ ἔρως στὴν ἀπὸ κοινοῦ μὲ τὸν ἐραστὴ δημιουργία, κυρίως στὸ πνευματικὸ ἀλλὰ καὶ στὸ ὑλικὸ πεδίο. Διαφορετικὰ καὶ ὅπως βλέπουμε συνήθως νὰ συμβαίνῃ στὴν ζωή, μπορεῖ νὰ ἀποβῇ διαλυτικὴ γιὰ τὸν ἑαυτό, μία ἐμπειρία καταστροφικὴ ἡ ὁποία ὁδηγεῖ τὸ Ἐγὼ εἴτε σὲ ὀπισθοχώρησι καὶ περιχαράκωσι εἴτε σὲ ξόδεμμα τοῦ ἱεροῦ σώματος καὶ ἀνώφελο σκόρπισμα τῶν ψυχικῶν δυνάμεων.
Ἡ ἀπὸ κοινοῦ δημιουργία γεννᾷ τὴν μυητικὴ σχέσι διδασκάλου καὶ μαθητοῦ, ὅπου οἱ ἐραστὲς κατέχουν τοὺς δύο ῥόλους ταυτοχρόνως. Καὶ σαφῶς ἡ ἀνώτερη δημιουργία εἶναι ἡ ἴδια ἡ σχέσις. Δίπλα στοὺς παραλλήλους δρόμους τοῦ μέχρι τότε βίου τῶν ἐραστῶν ξεκινᾷ ἕνας τρίτος κοινός, ἀρχικῶς παράλληλος πρὸς τοὺς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι ἐν καιρῷ συγκλίνουν καὶ τελικῶς ἑνώνονται, ἂν καὶ πάντα ὑπάρχει ἕνας μυστικὸς παράδρομος. Μέσα ἀπὸ τὴν κοινὴ ἀπόκτησι ποικίλων ἐμπειριῶν καὶ ἀντιμετωπίζοντας τὶς δυσκολίες τῆς ζωῆς καὶ τὶς εὐχάριστες, οὐδέτερες ἢ δυσάρεστες ἐναλλαγὲς τῆς τύχης, σφυρηλατοῦν παρομοίως, τὰ δύο πρόσωπα ὡς συνασπισμένοι σύμμαχοι πλέον, κοινὸ τρόπο σκέψεως καὶ δράσεως ὅσον ἀφορᾷ τὴν ἀντιμετώπισι τῶν περιστάσεων, ὅμως ὄχι ἁπλῶς υἱοθετῶντας ὁ ἕνας τὸν μηχανισμὸ τοῦ ἄλλου, τοῦτο θὰ ἦταν λάθος. Ὁ νέος κοινὸς τρόπος, εὐγενέστερος καὶ ὑψηλότερος, θὰ πρέπῃ νὰ ὑπερβῇ τοὺς προηγουμένους ἔχοντας ὡς σκοπὸ τὴν ἐξύψωσι τῶν ἐραστῶν σὲ μία νέα ψυχονοητικὴ κατάστασι, στὴν ἀναγέννησι αὐτῶν ὡς κοσμικῶν πολεμιστῶν. Ἡ ἐρωτικὴ δύναμι δύναται, μὲ τὴν ὀρθὴ καὶ πάντα μέσα ἀπὸ λάθη κατακτημένη χρῆσι της, νὰ ἐξυψώσῃ τοὺς ἐραστὲς σὲ ὄντα ἀνώτερα. Νομίζω κάπως ἀνάλογο μὲ τὸν παραπάνω συλλογισμὸ κηρύττει μὲ τὸν ποιητικό του λόγο ὁ Χριστιανόπουλος στὸ ποίημα «Κατάνυξη».
Ἔλα νὰ ἀνταλλάξουμε κορμὶ καὶ μοναξιά.
Νὰ σοῦ δώσω ἀπόγνωση, νὰ μὴν εἶσαι ζῷο,νὰ μοῦ δώσεις δύναμη, νὰ μὴν εἶμαι ράκος.
Νὰ σοῦ δώσω συντριβή, νὰ μὴν εἶσαι μοῦτρο,
νὰ μοῦ δώσεις χόβολη, νὰ μὴν ξεπαγιάσω.
Κι ὕστερα νὰ πέσω μὲ κατάνυξη στὰ πόδια σου,
γιὰ νὰ μάθεις πιὰ νὰ μὴν κλωτσᾶς.
Καὶ ἐδῶ μοῦ ἔρχεται στὸν νοῦ τὸ σύμβολο τοῦ λυκανθρώπου, ὄχι βεβαίως ἀπὸ τὸν γνωστὸ μῦθο ἀλλὰ μὲ μίαν ἔννοια βαθύτερη ὅπου τοῦ ἀποδίδει ὁ μυστικισμός. Ὁ μύστης λυκάνθρωπος γιὰ ὡρισμένους ἀποκρυφιστὲς εἶναι τὸ ὄν ὅπου κατορθώνει νὰ δαμάσῃ τὴν ἀρχαία δύναμι καὶ νὰ μετατρέπῃ τὸ σκότος σὲ φῶς, τὸ χάος σὲ τάξι, τὴν ἀσχήμια σὲ κάλλος, τὸ κτῆνος σὲ ἄνθρωπο, στὸ μικρό του ἔστω πεδίο· ὄν στὸ σύνορο δύο κόσμων, ὁ κατ’ ἐξοχὴν κοσμικὸς πολεμιστής. Οἱ ἐραστὲς μποροῦν νὰ τιθασεύσουν τὴν ἐρωτικὴ δίνη ἀνοίγοντας πύλη πρὸς τὰ ἀνώτερα πεδία καὶ νὰ αὐλακώσουν τὴν ἀχαλίνωτη ῥοή της καθοδηγῶντας την στὸ νὰ ξεπλένῃ τὸ σκότος μὲ φῶς, τὸ χάος μὲ τάξι, τὴν ἀσχήμια μὲ κάλλος καὶ νὰ ἐξανθρωπίζῃ τὸ ἐντὸς κτῆνος.
Στὴν ἀστρολογία ὁ πλανήτης τῆς Ἀφροδίτης κυβερνᾷ τὸ ζώδιο τῶν Ταύρων καὶ κυρίως τῶν Ζυγῶν. Ὁ ἥλιος στὸν Ζυγὸ εἶναι ὁ νοητὸς ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, γιὰ νὰ δανειστῶ τὴν ὡραία ἔκφρασι ἐκκλησιαστικῶν συγγραφέων. Τὸ σύμβολό του, ἡ ζυγαριά, τὸ μοναδικὸ ἄψυχο σύμβολο τοῦ κύκλου, καὶ γιὰ τοῦτο κάποιοι ὀνομάζουν τοὺς Ζυγοὺς «ἄψυχους», δηλαδὴ ἀνθρώπους ὅπου μποροῦν νὰ κλειδώνουν τὰ συναισθήματά τους ὥστε νὰ ἀποδίδουν δικαιοσύνη καὶ ὡς γεφυροποιοὶ μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων νὰ παρατηροῦν ψυχρὰ ὅλες τὶς πλευρὲς ὥστε νὰ ἐντοπίζουν τὸ ἀνείδωτο γιὰ τοὺς πολλοὺς μονοπάτι ὅπου διαπερνᾷ τὰ πράγματα. Αὐτὰ σὲ συμβολικὸ μόνον ἐπίπεδο. Ὅμως κάτι ἀνάλογο νομίζω ἀπαιτεῖται ἀπὸ τὴν πολεμικὴ Ἀφροδίτη γιὰ νὰ δαμαστῇ τὸ ἄγριο κῦμα τῶν ἐρωτικῶν ὑδάτων, ἔτσι ὥστε νὰ χρησιμοποιηθῇ γιὰ τὸν σκοπὸ ὅπου ἀνέφερα παραπάνω. Νὰ κατανοήσῃ ὁ ἄνθρωπος τὸ κοσμικὸ δίκαιο, τὸν συμπαντικὸ Νόμο ὁ ὁποῖος ὑμνεῖται στὸν ὀρφικὸν ὕμνο, καὶ νὰ τὸν υἱοθετήσῃ ὡς μηχανισμὸ κλειδώματος τῶν χαοτικῶν συναισθημάτων τῆς ἀτελοῦς ἀνθρωπίνης φύσεως· ἡ ὁποία ὄντας ἐξαιρετικὰ εὐαίσθητη μπροστὰ στὴν πίεσι τοῦ χρόνου καὶ τῆς ἀνάγκης πολλὲς φορὲς ὁδηγεῖται σὲ ἀκραῖες συμπεριφορές. Ἔτσι θὰ μπορῇ νὰ διοχετεύῃ τὴν ἐρωτικὴ δύναμι, κοινὸ καὶ μέγα ἔργο μὲ τὸν ἐραστή του, στὸν ἀγῶνα τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς τριπλῆς ἁρμονίας, καὶ νὰ ἐπιτελῇ τὸ κοσμικὸ καὶ προσωπικό του καθῆκον, τὰ ὁποῖα ἄλλως τε εἶναι συνυφασμένα. Ἡ ταραχώδης θάλασσα τῶν συναισθημάτων ἄνευ σκοποῦ καὶ προορισμοῦ καταλήγει πολλὲς φορὲς σὲ ναυάγια. Ὅταν ἡ μάχη πολεμηθῇ καὶ ὁ ἀγῶνας ἔχει αἴσια ἔκβασι, ἡ γεωμετρία εἶναι τὸ ἀκριβό μας ἔπαθλο, τὸ χρυσοῦν γέρας. Ἡ γεωμετρία εἶναι (πάντα) τὸ ζητούμενο.
Πίνακας: William-Adolphe Bouguereau
αναδημοσίευση από:
Ἐν Μακεδονίᾳ
«μουσικὴν ποίει καὶ ἐργάζου» ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΕΥ. ΣΑΡΡΗΣ
https://saritori.blogspot.com/