Karl Marx : Ερωτικά Ποιήματα
Τα ερωτικά ποιήματά του είναι προφανώς ένα απ' τα πιο παράδοξα πράγματα που θα μπορούσε να θαυμάσει κανείς σε μια καλά ενημερωμένη βιβλιοθήκη. Γιατί σε οποιαδήποτε άλλη θα δυσκολευόταν πολύ να ανακαλύψει αυτό το βιβλίο που, καθώς παρατηρεί ο Λώρεν Φερλινγκέτι, "είναι άγνωστο για τους κριτικούς της λογοτεχνίας κι αποτελεί ταμπού για τους μαρξιστές". Ταμπού ή όχι, η αλήθεια είναι πως αυτά τα μελωδικά σκίτσα γράφτηκαν πράγματι απ' το σίγουρο χέρι του ανθρώπου που μερικά χρόνια αργότερα επιχείρησε να πείσει τους Γερμανούςεργάτες πως το σύμπαν αποτελεί ένα μυστηριώδες οικονομικό παιχνίδι......................................................................................................
Τζένη Βεστφάλεν-Μαρξ
Τζένη Βεστφάλεν-Μαρξ
...Οι μελιστάλακτοι στίχοι του νεαρού Καρλ αφιερώνονται σε μια τρυφερή ύπαρξη απ' αυτές που ο ρομαντισμός κάθε καρδιάς και πένας ονειρεύεται πάντα να πολιορκεί με παιδαριώδεις και νοσταλγικές ομοικαταληξίες. Η δεσποινίς που είχε κλέψει τη καρδιά του σοφού ήταν τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή του κι ονομαζότανΤζένη φον Βεστφάλεν...
............................
...Είναι γεγονός ότι ο πατέρας του ποιητή, που ήταν ένας ευκατάστατος Εβραίος δικηγόρος, δεν ενθουσιάστηκε ποτέ με το είδος των καλλιτεχνικών επιδόσεων του γιού του. Το ίδιο συνέβη και με τη τυχερή μνηστή που προσπάθησε αρκετές φορές να μειώσει τον οίστρο του με αποθαρρυντικές κρίσεις.
............................
Δε διέθετε το ταλέντο του Μπάϋρον, διέθετε όμως ένα ανάλογο πάθος για συνομιλίες με τα άστρα και νυχτερινούς περιπάτους σε κήπους που ευωδιάζουν και όπου μόνον στον έρωτα και στην ονειρόπόληση επιτρέπεται η είσοδος.
............................
...Τα ποιήματα αυτά παρέχουν επιπλέον μια χαριτωμένη γεύση παλιομοδίτικης ατμόσφαιρας και μια ξεθωριασμένη εικόνα των μεγάλων ρομαντικών παθών, των θαμμένων για πάντα σε σπάνια σκονισμένα βιβλία όπου ένας ξεραμένος πανσές μπορεί να είχε καποτε χρησιμοποιηθεί σαν σελιδοδείκτης και που οι κιτρινισμένες τους γκραβούρες αναπαριστάνουν κορίτσια σε παράθυρα, μοναχικούς ταξιδιώτες κάτω απ' το φεγγάρι καθώς και μια αναγκιαία δόση ομιχλώδους γερμανικής εξοχής.
Ο ρομαντισμός μπορεί να φαίνεται σήμερα λιγάκι γελοίος, όμως ο Μαρξ-ποιητής κι ο Μαρξ-φιλόσοφος είναι το ίδιο πρόσωπο.
_________________________________________
Τα Δυο Αστέρια
Πολύ μακριά
στα βάθη τ' ουρανού
Ζούνε δυο μικρά
χαριτωμένα άστρα
Που αιώνια απομακρύνονται
το ένα απ' τ' άλλο
Κι αιώνια προσπαθούνε
να πλησιάσουν.
Απλώνουν τα φτερά τους
τ' αραχνοΰφαντα
Για να 'ρθουνε το ένα
δίπλα στο άλλο
Αλλά και τα δυό τους
φεύγουν προς τα πίσω
κάθε φορά που πρόκειται
ν' αγγίξουν.
Τζένη, γνωρίζεις
Αυτά τ' αστέρια;
Ή θά πρέπει μήπως
να σου πω στ' αλήθεια
Ότι δε μας μοιάζουν-
Γιατί είμαστε πάντα μαζί.
Εκεί πέρα
στο άπειρο Σύμπαν
Μέσα από το πόλεμο
των φυσικών στοιχείων
Φτάνει στη καρδιά σου
το ρέμα της αγάπης μου,
Της ανυπομονησίας μου
και της θλίψης.
............................
...Είναι γεγονός ότι ο πατέρας του ποιητή, που ήταν ένας ευκατάστατος Εβραίος δικηγόρος, δεν ενθουσιάστηκε ποτέ με το είδος των καλλιτεχνικών επιδόσεων του γιού του. Το ίδιο συνέβη και με τη τυχερή μνηστή που προσπάθησε αρκετές φορές να μειώσει τον οίστρο του με αποθαρρυντικές κρίσεις.
............................
Δε διέθετε το ταλέντο του Μπάϋρον, διέθετε όμως ένα ανάλογο πάθος για συνομιλίες με τα άστρα και νυχτερινούς περιπάτους σε κήπους που ευωδιάζουν και όπου μόνον στον έρωτα και στην ονειρόπόληση επιτρέπεται η είσοδος.
............................
...Τα ποιήματα αυτά παρέχουν επιπλέον μια χαριτωμένη γεύση παλιομοδίτικης ατμόσφαιρας και μια ξεθωριασμένη εικόνα των μεγάλων ρομαντικών παθών, των θαμμένων για πάντα σε σπάνια σκονισμένα βιβλία όπου ένας ξεραμένος πανσές μπορεί να είχε καποτε χρησιμοποιηθεί σαν σελιδοδείκτης και που οι κιτρινισμένες τους γκραβούρες αναπαριστάνουν κορίτσια σε παράθυρα, μοναχικούς ταξιδιώτες κάτω απ' το φεγγάρι καθώς και μια αναγκιαία δόση ομιχλώδους γερμανικής εξοχής.
Ο ρομαντισμός μπορεί να φαίνεται σήμερα λιγάκι γελοίος, όμως ο Μαρξ-ποιητής κι ο Μαρξ-φιλόσοφος είναι το ίδιο πρόσωπο.
_________________________________________
Τα Δυο Αστέρια
Πολύ μακριά
στα βάθη τ' ουρανού
Ζούνε δυο μικρά
χαριτωμένα άστρα
Που αιώνια απομακρύνονται
το ένα απ' τ' άλλο
Κι αιώνια προσπαθούνε
να πλησιάσουν.
Απλώνουν τα φτερά τους
τ' αραχνοΰφαντα
Για να 'ρθουνε το ένα
δίπλα στο άλλο
Αλλά και τα δυό τους
φεύγουν προς τα πίσω
κάθε φορά που πρόκειται
ν' αγγίξουν.
Τζένη, γνωρίζεις
Αυτά τ' αστέρια;
Ή θά πρέπει μήπως
να σου πω στ' αλήθεια
Ότι δε μας μοιάζουν-
Γιατί είμαστε πάντα μαζί.
Εκεί πέρα
στο άπειρο Σύμπαν
Μέσα από το πόλεμο
των φυσικών στοιχείων
Φτάνει στη καρδιά σου
το ρέμα της αγάπης μου,
Της ανυπομονησίας μου
και της θλίψης.
Σονέτα Για Τη Τζένη
Ι
Πάρε όλα, πάρε όλα τα τραγούδια μου
Που απλώνει ταπεινά ο έρωτας στα πόδια σου,
Όταν η πλούσια μελωδία της Λύρας μου,
Αφήνει την ψυχή ελεύθερα να λάμπει.
Ώ! Ας έβρισκε η ηχώ του τραγουδιού τη δύναμη
Να ξεγελάει την αγωνία με τρυφερές ωδές,
Με πάθος να γεμίζει τον χτύπο του σφιγμού
Έτσι που τέλεια η καρδιά σου να χτυπάει,
Τότε θα γίνω μάρτυρας από μακρυά
Του πώς η Νίκη σε φωτίζει πάλι,
Τότε θα πολεμήσω με άλλη δύναμη,
Κι η μουσική μου στο ψηλότερο σημείο θ' αγγίξει,
Ελεύθερος και μεταμορφωμένος
Θα παίξω τις χορδές του τραγουδιού μου,
Και με γλυκό παράπονο θ' αφήσω
Τη Λύρα μου να κλάψει.
Τελευταίο Σονέτο Για Τη Τζένη
Ι
Πάρε όλα, πάρε όλα τα τραγούδια μου
Που απλώνει ταπεινά ο έρωτας στα πόδια σου,
Όταν η πλούσια μελωδία της Λύρας μου,
Αφήνει την ψυχή ελεύθερα να λάμπει.
Ώ! Ας έβρισκε η ηχώ του τραγουδιού τη δύναμη
Να ξεγελάει την αγωνία με τρυφερές ωδές,
Με πάθος να γεμίζει τον χτύπο του σφιγμού
Έτσι που τέλεια η καρδιά σου να χτυπάει,
Τότε θα γίνω μάρτυρας από μακρυά
Του πώς η Νίκη σε φωτίζει πάλι,
Τότε θα πολεμήσω με άλλη δύναμη,
Κι η μουσική μου στο ψηλότερο σημείο θ' αγγίξει,
Ελεύθερος και μεταμορφωμένος
Θα παίξω τις χορδές του τραγουδιού μου,
Και με γλυκό παράπονο θ' αφήσω
Τη Λύρα μου να κλάψει.
Τελευταίο Σονέτο Για Τη Τζένη
Απόμεινε ακόμη ένα πράγμα να σου πώ
Για να σ' αποχαιρετήσω μικρό μου παιδί
Τώρα που το τραγούδι μου τελειώνει,
Είναι τα τελευταία κύματα των ασημένιων παλμών
Και της φουσκοθαλασσιάς όπου χαρίζει τη
Μουσική της, η ανάσα της Τζένης μου.
Σα χελιδόνι πάνω από γκρεμό
Πέφτει το σούρουπο στους καταρράκτες
Και στ' απέραντα δάση,
Οι ευκίνητες στιγμές της ζωής συνεχίζουν
Βιαστικά να κυλούν ώσπου πάλι να βρούνε
Σε σένα τα όρια της απόλυτης τελειότητας.
Για να σ' αποχαιρετήσω μικρό μου παιδί
Τώρα που το τραγούδι μου τελειώνει,
Είναι τα τελευταία κύματα των ασημένιων παλμών
Και της φουσκοθαλασσιάς όπου χαρίζει τη
Μουσική της, η ανάσα της Τζένης μου.
Σα χελιδόνι πάνω από γκρεμό
Πέφτει το σούρουπο στους καταρράκτες
Και στ' απέραντα δάση,
Οι ευκίνητες στιγμές της ζωής συνεχίζουν
Βιαστικά να κυλούν ώσπου πάλι να βρούνε
Σε σένα τα όρια της απόλυτης τελειότητας.
Θαρραλέα ντυμένες με χιτώνες φωτιάς
Που κυματίζουνε, περήφανες καρδιές εξυψωμένες
Και μεταμορφωμένες απ' το διάφανο φώς,
Ελεύθερες τώρα δεσπόζουν για πάντα,
Κι έτσι εγώ σταθερά θα μπορώ να πατήσω
Μέσα στο απέραντο διάστημα,
Νικώντας κάθε πόνο στη λάμψη του προσώπου σου
Τη στιγμή που τα όνειρα πάλι προβάλλουν
Σαν αστραπές γύρω απ' το Δένδρο της Ζωής.
Αποσπάσματα από το βιβλίο: ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ "ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ"
Εισαγωγή , μετάφραση: Ευγένιος Αρανίτσης
Εκδόσεις ΕΡΑΤΩ, 1982
Που κυματίζουνε, περήφανες καρδιές εξυψωμένες
Και μεταμορφωμένες απ' το διάφανο φώς,
Ελεύθερες τώρα δεσπόζουν για πάντα,
Κι έτσι εγώ σταθερά θα μπορώ να πατήσω
Μέσα στο απέραντο διάστημα,
Νικώντας κάθε πόνο στη λάμψη του προσώπου σου
Τη στιγμή που τα όνειρα πάλι προβάλλουν
Σαν αστραπές γύρω απ' το Δένδρο της Ζωής.
Αποσπάσματα από το βιβλίο: ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ "ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ"
Εισαγωγή , μετάφραση: Ευγένιος Αρανίτσης
Εκδόσεις ΕΡΑΤΩ, 1982
4 σχόλια:
Αν θες φίλε μου, θεωρώ πως η σχέση του Μαρξ και του μαρξισμού με το ρομαντικό πρόταγμα είναι θεμελιώδης, πέρα απο το ορθολογικό περίβλημα, κάτω απο την Λογική πανοπλία...πολύ σημαντική αυτή η ανάρτηση...που να αναφερθούμε στον απελευθερωτικό μεσσιανισμό και προφητισμό...
αυτή τη σχέση του Μαρξ με το ρομαντικό πρόταγμα, όπως ωραία το γράφεις Ιωάννη μου, έχει πολύ ενδιαφέρον... βγαίνουν αρκετά συμπεράσματα, σε πολλά επίπεδα, ετσι δεν είναι;
..πολύτιμη η ανάρτησή σου Νημερτή
αδιαπραγμάτευτη η αναδημοσίευση...:)
Καλησπέρα CaRina... να΄σαι καλά...
Δημοσίευση σχολίου