Η περιπέτεια του Σάτνι-Χάμουα

 

«...Η κρυπτογραφία, η μαγική ιατρική και η μορφή του φιδιού έχουν συμπλεχθεί σ’ένα εκπληκτικό λαϊκό παραμύθι που μετέγραψε ο G. Maspero στο Les Contes populaires de l’Égypte ancienne. Είναι η περιπέτεια του Σάτνι-Χάμουα με τις μούμιες. Ο Σάτνι-Χάμουα, γιος ενός βασιλιά, περνούσε τον καιρό του περιφερόμενος στη μητρόπολη της Μέμφιδος για να διαβάζει τα βιβλία που ήσαν γραμμένα με την ιερή γραφή και τα βιβλία του Διπλού οίκου της ζωής. Μια μέρα, ένας ευγενής άρχισε να τον κοροϊδεύει.

-Γιατί γελάς μαζί μου;

Ο ευγενής είπε:

-Δεν γελώ καθόλου μαζί σου. Αλλά μπορώ να μη γελάω όταν σε βλέπω να χάνεις τον καιρό σου εξηγώντας γραπτά που δεν έχουν καμιά δύναμη; Αν αληθινά επιθυμείς να διαβάσεις ένα γραπτό με μαγική δύναμη, έλα μαζί μου. Θα σε πάω στο μέρους που βρίσκεται το βιβλίο που έγραψε ο Θώθ με το ίδιο του το χέρι. Αυτό το βιβλίο θα σου δώσει τέτοια δύναμη που ανώτεροί σου θα είναι μόνον οι θεοί. Εκεί είναι γραμμένες δυο μαγικές φράσεις, αν απαγγείλεις την πρώτη, θα μαγέψεις τον ουρανό, τη γη, τον κόσμο της νύχτας, τα βουνά, τα νερά. Θα καταλαβαίνεις ό,τι λένε όλα τα πτηνά του ουρανού και τα ερπετά που υπάρχουν. Θα δεις όλα τα ψάρια, γιατί μια θεϊκή δύναμη θα τα κάνει να ανέβουν στην επιφάνεια του νερού. Αν διαβάσεις τη δεύτερη φράση, ακόμα κι αν είσαι μες στον τάφο, θα ξαναπάρεις τη μορφή που είχες πάνω στη γη. Θα ιδείς ακόμα και τον ήλιο να ανεβαίνει στον ουρανό, και τον κύκλο του, τη σελήνη με τη μορφή που έχει όταν φαίνεται.

Ο Σάτνι είπε:

-Μα τη ζωή μου! Ας μου πουν τι εύχεσαι να αποκτήσεις κι εγώ θα σου το δώσω. Αλλά οδήγησέ με στο μέρος που είναι το βιβλίο!

Ο ευγενής είπε στον Σάτνι:

-Το βιβλίο για το οποίο σου μιλώ δεν είναι δικό μου. Είναι στη μέση της νεκρόπολης, στον τάφο του Νενοφερκεπτάχ, του γιου του βασιλιά Μινεμπτάχ… Όμως πρόσεχε καλά μην του πάρεις το βιβλίο, γιατί θα σε βάλει να του το ξαναφέρεις πίσω, με μια φούρκα κι ένα ραβδί στο χέρι, μ’ένα αναμμένο μαγκάλι στο κεφάλι…

Στο βάθος του τάφου, το φως ανάβλυζε από το βιβλίο. Τα ομοιώματα του βασιλιά και της οικογένειάς του ήσαν γύρω του, ‘χάρη στη δύναμη του βιβλίου του Θώθ’… Όλα αυτά επαναλαμβάνονταν. Ο Νενοφερκεπτάχ είχε ήδη ξαναζήσει ο ίδιος την ιστορία του Σάτνι. Ο ιερέας του είχε πει:

-Το βιβλίο για το οποίο σου μιλάω είναι στη μέση της θάλασσας του Κόπτου, μέσα σ’ένα σιδερένιο κιβώτιο. Το σιδερένιο κιβώτιο περιέχει ένα μπρούτζινο κιβώτιο κι αυτό περιέχει με τη σειρά του ένα κιβώτιο από ξύλο κανέλας. Το κιβώτιο από ξύλο κανέλας περιέχει ένα κιβώτιο από ελεφαντόδοντο και έβενο. Αυτό με τη σειρά του περιέχει ένα ασημένιο κιβώτιο κι αυτό, τέλος, εγκλείει ένα κιβώτιο από χρυσό… Και σε απόσταση ενός σχοίνου [μέτρο μήκους που την εποχή των Πτολεμαίων ισοδυναμούσε περίπου με 12000 βασιλικούς πήχεις των 52 εκατοστών] γύρω από το κιβώτιο μέσα στο οποίο είναι το βιβλίο υπάρχουν φίδια, σκορπιοί κάθε είδους, ερπετά και υπάρχει ένα αθάνατο φίδι τυλιγμένο γύρω απ’το κιβώτιο για το οποίο σου μιλάω.

Ύστερα από τρεις προσπάθειες, ο ασύνετος ήρωας σκοτώνει το φίδι, πίνει το βιβλίο διαλυμένο μέσα σ’ένα είδος μπίρας και αποκτά έτσι την απεριόριστη γνώση. Ο Θώθ τότε προσφεύγει στον Ρα και προκαλεί τις χειρότερες τιμωρίες…»

 

 Πηγή: Jacques Derrida, Πλάτωνος Φαρμακεία (μετ: Χ.Γ. Λάζος, εκδ. ΑΓΡΑ)