Άσωτος

 

Λοιπόν να ξέρεις

δε σε φοβάμαι εσένα γιε μου

γιατί μια μέρα

και τούτο να κρατήσεις όπως σήμερα

στο λέω

μια μέρα θα γυρίσεις

και θα΄χεις τον ουρανό στα μάτια

και άμμο απ’τις ερήμους που περπάτησες

στα φθαρμένα σου σανδάλια

και τη δροσιά απ’τα φιλιά των γυναικών

στα δυο σου χείλη

και βιωμένο πόνο από τη μοναξιά

την εγκατάλειψη

τη πείνα και τις κακουχίες

σε κάθε κύτταρό σου

σε κάθε αμυχή της σάρκας σου

και θα’χεις συσσωρεύσει γνώση και σοφία

και εμπειρίες πολύτιμες

και οι εκδορές σου με το αίμα ξεραμένο θα’ναι

αλλά στο άγγιγμα πάντα θα πονάνε

μα για τον αδελφό σου

γι αυτόν έχω στο στήθος μου το βάρος 

που προτιμά την ησυχία της γλυκερής ασφάλειας

από την περιπέτεια να ζήσει

να μεγαλώσει, να γεράσει

στο πεπερασμένο, το εφικτό

το λίγο

απ’το να κλέψει ακτίνες του ήλιου της αυγής

για να ζεσταίνει το κορμί του

και νερό να πίνει απ’τα ποτάμια

για να πορεύεται ως το βράδυ

για κείνον πάντοτε θ’ανησυχώ

που θα ξυπνήσει μια μέρα

γέρος

όπως εγώ είμαι τώρα

και θα πονάει παντού μα όχι απ’του σώματος αρρώστιες

αλλά απ’του μυαλού και της ψυχής τις κατηγόριες

πως ενώ μπορούσε δεν το τόλμησε

πως ενώ του έπρεπε, δεν θάρρεψε

πως ενώ το έβλεπε, δεν το άγγιξε

και τότε

σε ξορκίζω γιε μου

να τον σπλαχνιστείς τον μεγαλύτερο αδελφό σου

και λίγο απ’τον ουρανό σου να του δώσεις

λίγη απ’τη φλόγα της ψυχής σου

λίγο απ’το απέραντο του ορίζοντά σου

κι από του βλέμματός σου

την ελπίδα

τη χαρά

την αγάπη

πως κι αύριο και πάντα

αδελφός σου θα’ναι

και άλλος ποτέ κανείς

δεν θα στον δώσει πίσω ακέραιο

αν στον απρόσβλητο κόσμο

κόσμο που διάλεξε να ζει

τεμαχισμένος σου ψελλίσει ένα πνιχτό

‘συγχώρεσέ με’

και μόνος

πιο μόνος απ’όσο έζησε ποτέ

στην αγκαλιά σου ξεψυχήσει…

Τι είσαι εσύ για τον κόσμο;

 

Θέτω το ερώτημα όμως γνωρίζω πως πρόκειται στην ουσία για κάτι άλλο. Πρόκειται για αίνιγμα.

Το αίνιγμα έχει θαυμαστές ομοιότητες με έναν κώδικα. Έναν κώδικα όμως ξεχωριστό που κανείς ή δεν μπορεί ή δεν θέλει να σπάσει. Η παραβίαση του κώδικα ισοδυναμεί με λύση του αινίγματος αλλά και με κάτι ακόμη. Το πρόβλημα της μεταγραφής του νοήματός του.

Τούτο σημαίνει ευθύνη. Και βούληση για αληθινή δράση.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Αν δεν ανήκει σε αυτόν τον κόσμο το ερώτημα δεν συνιστά αίνιγμα. Είναι απλά ένα περιττό φορτίο και με ευχαρίστηση αποβάλλεται.

Αν ο ποιητής ανήκει σε αυτόν τον κόσμο το αίνιγμα διαλάμπει, έχει ζωή, ανασαίνει. Και αναμένει το λύτη.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Η ιστορία δεν διευκολύνει τον ποιητή.

Ο χρόνος είναι εχθρός του ποιητή κι ακόμα εχθρός του είναι ο ορίζοντας. Οποιοσδήποτε ορίζοντας.

Οι αφηγήσεις δεν διευκολύνουν τον ποιητή.

Οι ιστορήσεις, τα λογοτεχνήματα, οι θεωρήσεις.

Οτιδήποτε προβάλλει τον εαυτό του ή οτιδήποτε κραυγάζει την κατασκευή ενός εαυτού.

Ο εαυτός δεν διευκολύνει τον ποιητή.

Συνεπώς, ακόμη κι αν απαντηθεί το ερώτημα, κανείς δεν μπορεί να το μεταγράψει. Αν το δούμε διαφορετικά, πιο εξυπηρετικά με μια έννοια, η μεταγραφή του νοήματος έχει ήδη αποβληθεί από τον κόσμο.

Ο κόσμος 'δεν έχει ανάγκη' τον ποιητή.

Αλλά λιμοκτονεί για την ποίηση.

Εκείνο που πυργώνεται με συμπαγή βεβαιότητα εμπρός μου είναι η αλήθεια του ποιητή. Χωρίς αυτόν ο κόσμος δεν μπορεί να μοιράσει τον εαυτό του. Χωρίς αυτόν ο κόσμος μοιάζει με έναν τυφλό που προσποιείται ότι βλέπει ώσπου να πέσει στο χαντάκι. Δεν είναι η ντροπή της πτώσης. Είναι το όνειδος της αποκάλυψης.

Η αλήθεια του ποιητή, λοιπόν, τι παράδοξο, μεταγράφεται.

Έχει ρυθμό και δόνηση, έχει αίμα και ρίγος.

Χωρίς το ρίγος της κάθε στιγμής δεν αρδεύεται η αιωνιότητα.

Ο ποιητής γεννιέται με το ρίγος και το μεταδίδει αφειδώλευτα. Πάντα, για όσο ζει, για όσο αναπνέει. Ακόμα κι όταν δεν ζει. Όταν μνημονεύεται ή όταν καταδικάζεται.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Το αίνιγμα επιστρέφει σε κείνον που το έθεσε.

Κάθε φορά που ακυρώνεις τον ποιητή μέσα σου, χλευάζεις το αιώνιο στο αίμα σου.

Κάθε φορά που σκοτώνεις τον ποιητή, κλείνεις το στόμα και τη μύτη σου για να μην ανασαίνεις.

Κάθε φορά που αρνείσαι το βλέμμα στον ποιητή, το στρέφεις στον εαυτό σου.

Τι είσαι εσύ για τον κόσμο;

Jamie Poole

Kenneth White - Ανοικτή Επιστολή

 

 

 

Kenneth White, Ανοικτή Επιστολή

[μτφ Αν. Τριφύλλης, ΓΡΑΜΜΑΤΑ και ΤΕΧΝΕΣ, τ. 15, Μαρ. 1983]